Iliad 5.554-560
Grecian
Fir 希臘冷杉
ἐλάτη
Abies cephalonica
οἵω τώ γε λέοντε
δύω ὄρεος κορυφῇσιν
ἐτραφέτην ὑπὸ
μητρὶ βαθείης τάρφεσιν ὕλης:
τὼ μὲν ἄρ᾽ ἁρπάζοντε
βόας καὶ ἴφια μῆλα
σταθμοὺς ἀνθρώπων
κεραΐζετον, ὄφρα καὶ αὐτὼ
ἀνδρῶν ἐν παλάμῃσι
κατέκταθεν ὀξέϊ χαλκῷ:
τοίω τὼ χείρεσσιν
ὑπ᾽ Αἰνείαο δαμέντε
καππεσέτην, ἐλάτῃσιν ἐοικότες ὑψηλῇσι.
英譯: http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0134%3Abook%3D5%3Acard%3D533
Like them two lions upon the mountain tops are
reared
by their dam in the thickets of a deep wood;
and the
twain snatch cattle and goodly sheep and make havoc of the farmsteads of men,
until themselves are slain by the hands of men
with the sharp bronze;
even in such wise were these twain vanquished
beneath the hands of Aeneas,
and fell like tall fir-trees.
像山脊上的兩頭尚未成年的獅子，
母獅把它們養大在昏黑的深山老林，
它們撲殺牛群和肥羊，
塗炭牧人的莊院，直至翻身倒地，
死在牧人手中，銳利的銅槍下。
就像這樣，兩位壯勇倒死在埃內阿斯手下，
宛如兩棵被伐的希臘冷杉，撞倒在地上。
l Aeneas總算報一箭之仇，親手殺了希臘軍的的兩位大將，Crethon和Orsilochus，是富霸一方Diocles的兒子。
l 這裡有雙重比喻，第一是兩兄弟被比喻成養在深山裡的兩頭獅子，但是掠奪莊院人家裡的牛羊，終有一天被刺身亡，這英勇的救世主就是Aeneas。雖然荷馬史詩中，英雄常常被喻為獅子，但是這裡的細節描述十分有趣與生動。母獅為何把小獅子安置在深山中(in the thickets of a deep wood)? 它們專門攫取還有無辜的肥牛羊，終究死在人的手中，如果刻意延伸解釋，好像把凸顯希臘攻打特洛依確實是稚氣卻野蠻的行徑!
l 第二重比喻是兩兄弟被喻為高大的希臘冷杉(tall fir-trees，ἐλάτῃσιν ἐοικότες ὑψηλῇσι)，被伐下身亡倒地，壯觀卻悲傷的一刻!
l ἐλάτη，Greek Fir (Abies cephalonica)，是希臘冷杉:
船槳
Iliad 7.1-7
ὣς εἰπὼν πυλέων ἐξέσσυτο φαίδιμος Ἕκτωρ,
τῷ δ᾽ ἅμ᾽ Ἀλέξανδρος κί᾽ ἀδελφεός: ἐν δ᾽ ἄρα θυμῷ
ἀμφότεροι μέμασαν πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι.
ὡς δὲ θεὸς ναύτῃσιν ἐελδομένοισιν ἔδωκεν
οὖρον, ἐπεί κε κάμωσιν ἐϋξέστῃς ἐλάτῃσι
πόντον ἐλαύνοντες, καμάτῳ δ᾽ ὑπὸ
γυῖα λέλυνται,
ὣς ἄρα τὼ Τρώεσσιν ἐελδομένοισι φανήτην.
So saying, glorious Hector rushed from the gates, and with him went his
brother Alexander; and in their hearts both were eager for war and battle. And as
a god gives to longing seamen a fair wind when they have grown weary of driving
the sea with polished
oars of fir, and with weariness are their limbs loosened, so
appeared these two to the longing Trojans.
l Hector和Paris (Alexander)的出現，一心一意要爭戰，然而其他人則已經疲倦不堪。
l 一個常見的比喻，把一群人比喻成一船人，特洛伊軍隊像吹了海風的船員(ναύτης)，累了。
l 在這比喻中，提到船員使用的木槳光滑[εὔξεστος well-polished]，只是這木槳的材質是甚麼呢?依照LSJ的字典解說，可能是希臘冷杉(ἐλάτη, silver fir, Abies cephalonica)。但是，希臘文的ἐλάτη也指松木製作的槳。在LSJ也提到ἐλάτη另一層意義，一種很像希臘杉木的海草(sea-weed supposed to
resemble the fir, Cystoseira Abies-marina)。
下面是LSJ的說明
A. [select] silver fir,
Abies cephalonica, “ὑψηλή” Il.5.560;περιμήκετος κετος 14.287; “οὐρανομήκης” Od.5.239, cf.Thphr.HP3.9.6, etc.;
also, Abies
pectinata, ib.5.8.3.
II. [select] oar, as made of pine-wood, “λεύκαινον ὕδωρξεστῇς ἐλάτῃσιν” Od.12.172, cf. Il.7.5; later, ship or boat,E.Ph.208 (lyr.), Alc.444 (lyr.).
III. [select] the spathe
of the date inflorescence, Dsc.1.109.4(but, = βόρασσος (q.v.), ib.5), cf. Epich.160, Gal.12.151.
|
l μέμαα: to wish eagerly, strive, yearn, desire
l ἔλδομαι wish, long
l πολεμίζω: wage war, fight
l πυλεών wreath
l ἐκσεύομαι rush out
l φαίδιμος shining, radiant, glistening
l οὖρος fair wind
l εὔξεστος well-polished
l ἐλάτη silver fir, Abies cephalonica
l θυμῷ 這兒應該是指士氣，心情等概念。若是從θύμον衍生的字，意義則大不相同，
@@比較
台灣杉
l 希臘有希臘杉，台灣也有特有種「台灣杉」，維基百科的介紹: 「台灣杉（學名：Taiwania cryptomerioides）又稱臺灣杉、台灣爺、亞杉等，是一種大型的杉科台灣杉屬植物，為台灣特有種。主要分佈於台灣中部約1,500至2,500公尺高的山區，由於非法伐木的行為，已經導致這個樹種瀕臨絕種。」
l 2012年我參訪福山植物園時，正好拍了幾張台灣杉的照片:
l 此外，吳永華先生所寫的《台灣森林的探險: 日治時期西方人來臺採集植物的故事》介紹 Ernest Henry Wilson來台灣收集植物標本的段歷史，當中最引人注目的一段就是台灣杉的故事。
沒有留言:
張貼留言